20 Nisan 2017

Dolmakalem Dönüştürücüleri

Sıkmalı tip dönüştürücü, Parker 21

Çok meraklı olmayanlar kartuş ve pistonlu kalemleri bilir ama bunların dışında dolmakalemlerin onlarca farklı dolum sistemleri vardır. 

Sadece ABD'li firmaların efsanevi dolum sistemleri için kitap bile yazılır desem konunun ayrı bir derya olduğu anlaşılır sanıyorum. 


Ernst F. Attula patentli dolum sistemi, 1925.

Mesela Ernst F. Attula isimli mucidin tasarımı olan Sheaffer'ın da Snorkel adıyla kullandığı dolum sistemi üzerine yapılan tartışmalar da ayrı bir konudur. 

Bu sistemde dolmakalem ucu mürekkebe bulanmıyor. Çok ilginç bir şekilde damaktan çıkan incecik bir boru sayesinde kalemin içine mürekkep çekiliyor.

Piston tip dönüştürücü, Sailor
Elimdeki dolmakalemlerin yarısı pistonlu, diğer yarısı da piston tipi dönüştürücülü. En çok piston tipi dönüştürücüleri seviyorum. 

Kartuşlara ise hiç alışamadım, sevemedim. Ne zaman yeni bir dolmakalem alsam eğer pistonlu değilse hemen dönüştürücüsü var mı diye sorarım. Eğer yoksa almam. Çünkü mürekkep şişelerinin muazzam zenginliğinin yanında kartuşlar çok sınırlandırıcı geliyor bana. 

Kartuşlar pratiktir, doğru ve herkes benim gibi ellerini kirletmeyi sevmediğinden seveni de çoktur, o da doğru. Orhan Pamuk mesela, yeni bir romana başlarken kullandığı kartuşları atmaz biriktirirmiş. Böylece ne kadar yazdığını anlarmış.

Hepsi iyi güzel de kartuş bir nevi çöp üretmek değil midir? Ellerimizi kirletmiyoruz ama doğayı alabildiğine kirletmekten de hiç çekinmiyoruz.

Kartuşlu dolmakalemleri pilli saatlere benzetiyorum. Mekanik saatler ise pistonlu veya dönüştürücülü dolmakalemler gibi çöp üretmez.


Sheaffer NoNonsense dönüştürücü
Pistonlu kalemlerin temizliği de zor, hassas bir sistem olduğunda kurcalamaya korkarım. Bir de kalemin içini göremediğim için bir tuhaf hissediyorum. Ancak herkes bilir, pistonlu dolmakalemler Karamazof Kardeşler misali bir klasiktir, en sağlam dolum sistemidir. 

Bana gelince dolmakalemi parçalarına ayırmayı sonra tekrar birleştirmeyi seviyorum. Bu şekilde yapılan temizlik tam bir terapi gibi oluyor.


Lamy Al-Star, eski tip z24 dönüştürücü. (Kitap: Yazı İnsanlığın Belleği, YKY, 2002)
Lamy firmasının kırmızı rengiyle gönül fetheden dönüştürücüsünü de ayrı bir seviyorum. Lamy kalem meraklılarını gıdıklayıcı ürünler yapma konusunda bir dahi, z24 isimli bu dönüştürücünün yeni bir modeli çıkmış ama henüz bulamadım. (Kozmetik bir düzenleme ama olsun.)


JetPens sitesinin meşhur dolmakalem dolum sistemleri (Fountain Pen Filling Systems) isimli videosunu izlemeyen var mıdır bilmiyorum. Belki birinin işine yarar diye buraya bırakıyorum:


23 yorum:

  1. Cross Type II dönüştürücüm tam dolmuyor. Doldurduğumda bir miktar boşluk kalıyor ve mürekkep çok çabuk tükeniyor. Bu sorunu çözmemin bir yolu var mı acaba?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Genellikle dönüştürücü takılı dolmakalemle birlikte dolduruyorum. Tam dolmadığında ise şişeden çıkarmadan birkaç defa doldur-boşalt yapıyorum. Yine olmuyorsa bu sefer dönüştürücüyü çıkartıp onu tam doldurmaya çalışıyorum. Fakat kaleme takarken dikkat etmek gerekiyor, dönüştürücü eğer fazla dolduysa bu sefer uçtan mürekkep dökülebiliyor.

      Sil
    2. Bir başka yol da şu, dolmakalemi hiç şişeye filan bulaştırmadan sadece dönüştürücü yardımıyla doldurmak. Bu durumda iki kez dolum yapmak gerekiyor. İlkinde kalemin ucundan mürekkep dökülene kadar dönüştürücüyü çevirmek, ikincisinde dönüştürücüde kalan boşluğu doldurmak.

      Sil
    3. Dönştürücüyü doğrudan mürekkebe sokuyorum dolduruyorum ve dolma kaleme takıyorum. Selamlar.

      Sil
  2. her dönüştürücü her kaleme uygun olur mu? bunlar standaart mı yoksa markadan markaya değişiyor mu? Kaweco nun pistonunu hiçbir yerde bulamadım :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Maalesef her dönüştürücü her dolmakaleme uygun değildir, bu konuda uluslararası bir standart geliştirilmiş değil. Kaweco için dönüştürücü yerine kartuş öneriliyor, oysa Kaweco mini (vidalı ve sıkmalı olarak iki tip) ve standart isimli dönüştürücüler bence türünün en güzel örneklerinden. Biraz daha bakmanızı öneririm, her kırtasiyede bulamayabilirsiniz belki ama her iki tip dönüştürücü internet alışveriş sitelerinde satılıyor.

      Sil
  3. Selam,

    Haklısınız Lamy Safari çok modern çizgilere sahip. Başlangıç olarak ilk sırada Platinum Plaisir düşünebilirsiniz, Pilot Metropolitan (mr) klasik görünümlü ama daha hareketli bir tasarıma sahip, Sheaffer Award da bir seçenek. Mürekkep ve kâğıt da iyi olursa bu kalemler harikadır.

    Konuyu biraz daha açalım; "Nostaljik" dendiğinde zaman ben "klasik" anlıyorum. Klasikler de pistonlu oluyor. Klasik dolmakalem dendiğinde ise ilk aklıma gelen Pelikan'ın M150, M200-M205 gibi modelleri. M-150 biraz küçük ama çok beğendiğim M205 modeli her ele uygun. Denemek için bir kopyası sayılabilecek Scrikss 419 alıp nasılmış diye bakabilirsiniz, tabii Pelikan kalitesi beklemeyin derim. Demem o ki başlangıçta çok para harcamaya gerek yok, insan tam olarak ne istediğini zamanla öğreniyor.

    İleride, uzun dönemler elinizde bulundarabileceğiniz bir Pelikan 400 düşünebilirsiniz, belki bir Sailor 1911, Platinum 3776, belki bir Montblanc 146. Klasikler ölmez.

    YanıtlaSil
  4. Ben steelpen dolma kalem aldım bugün geldi ama kalem kartuslu. Ben onu konvertör sisteme cevirebilirmiyim. Modeli 4520 ama sitelerde renk çeşitleri var ben yeşil olanı aldim

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hayırlı olsun. Elbette dönüştürücü ile kullanabilirsiniz, Steelpen Standart Converter (Dolmakalem Mürekkep Pompası) şeklinde arama yaparsanız bazı internet sitelerinde satıldığını göreceksiniz.

      Sil
  5. Merhaba, Cross townsend 536 dolma kalem için hangi dönüştürücüler uygundur bilemedim, yardımcı olursanız sevinirim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba, Cross #8751 numaralı dönüştürücü diye aramanız gerekiyor.

      Sil
  6. Merhaba, kaweco perkeo F uclu kalemini hiç kullandınızmı? Sizce iyi bir kalem mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba, Kaweco elbette tavsiye edilir, sağlam ve güvenilir kalemler üretiyor. Öte yandan F uç tavsiye etmek biraz zor. Çünkü bu kişisel bir tercih. Hangi uçla yazmayı seviyorsanız onu tercih edin derim. Çok yazıyorsanız F uç iyidir, az yazıyorsanız M veya 1.1mm'lik bir uç tavsiye edebilirim. Ama dediğim gibi bu benim yorumum, "çok yazmak" veya "az yazmak" da göreceli.

      Sil
  7. Merhaba, Parkeo modelini kullanmadım ama iyi bir kalem olduğu, en azından Kaweco standartlarını (sağlamlık gibi) taşıdığına eminim. Ayrıca benim de gözüm var bu kalemde. Bütünüyle mat siyah bir modelini görmüştüm de stokta olmadığından alamamıştım.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. 2 gün önce markakalemde all black modelini aldım. Şuanda stoklarda kalmamış iyi zamanlamışım galiba. Yanıtınız için de çok teşekkür ederim.

      Sil
    2. Hayırlı olsun, güzel bir dolmakalem almışsınız.

      Sil
  8. Pilot mr2 için lamynin donusturucusu uygun mudur yoksa baska donusturucu tavsiye eder misiniz

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Selam, MR2 Avrupa pazarı için üretildiğinden standart kartuş ve dönüştürücüler uygundur. Pelikan ve Diplomat marka dönüştürücüler (Schmidt K5) olur. Lamy de Montblanc da Avrupalı üreticiler ama ne yazık ki "standart" tanımı firmadan firmaya değişkenlik gösteriyor. Çoğu kalemsever deneme yanılma yoluyla bazı şeyleri buluyor. Yine de en doğrusu olanak varsa Pilot'un MR2 için ürettiği dönüştürücüyü kullanmak elbette.

      Sil
  9. Montegrappa dolma kalemler için yorumunuz nedir ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Montegrappa deyince aklıma sadece NeroUno modeli geliyor. Arkadaşımdan bir süre ödünç alıp kullanmıştım, çok konforlu bir kullanımı vardı. Modellerinin çoğu İtalyan estetiğine sahip olduğu için de elbette biçim olarak hoş. Sanata, mimariye düşkün olanların çok beğeneceği modelleri var.

      Sil
  10. merhaba,
    dolma kalem kullanmak istiyorum. bir süre araştırdım, pistonlu en pratik olan gibi göründü gözüme. aynı zamanda yazım küçük olduğu için f uç kullanmak istiyorum. internette pistonlu kalem çok fazla mevcut değil ama ayrıca piston sattıklarını gördüm. aldığım dolma kalemi pistonluya çevirebilir miyim? nasıl çevirebilirim?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba.

      Bazı dolmakalemler dönüştürücü ile birlikte satılır, bazıları da kartuşla gelir dolayısıyla kartuş kullanmak istemiyorsanız ayrıca bir dönüştürücü almanız gerekiyor. Bu durum alacağınız kaleme bağlı biraz. Mesela Scrikss Heritage alırsanız kalemin içinde dönütürücü çıkıyor.

      Kartuş takılabilen her dolmakalem (aşırı küçük gövdeli kalemler hariç) aynı zamanda dönüştürücüye uygun demektir. Dönüştürücü (converter) takmak da son derece basit, kartuş takmakla aynı prensipler geçerli.

      Kullandığınız "piston" sözcüğüne gelince, pistonlu kalemlerin gövdesi bir converter gibi çalışır, buradaki fark kalemin gövdesinin bir varil gibi mürekkeple dolmasından kaynaklı bir farktır. Piyasada pistonlu çok kalem var. Mesela Pelikan M200, M400, M600... serisi hep pistonludur.

      Bence ilk dolmakalemin internetten alınmasının sakıncaları olabilir, alanında uzman bir kırtasiyeden alınması daha iyi olur. Mutlaka alınacaksa giriş seviyesi bir pistonlu kalem mesela Scrikks 419 öneririm. Ucu zaten F ile M arasında.

      Sil
  11. Merhabalar. Sheaffer Admiral Snorkel dolma kalemim var. Dolum mekanizması gerçekten çok değişik. Kalemin ucunun mürekkep şişesine değmemesi dolma kalem doldurmayı çok kolaylaştırıyor. Sheaffer dışında buna benzer bir mekanizma kullanan başka marka görmedim.

    YanıtlaSil