Kütüphanede Kitap Okumanın Olanaksızlığı Üzerine

Geçen gün, izin günümde merak ettiğim bazı kitapları bulmak, okumak için sevdiğim kütüphanelerden biri olan SALT Galata'ya gideyim dedim. Sabah vakti bütün masalar dolmuş, herkes harıl harıl çalışıyordu. Boş bir masa bulamadım. Genç insanlar, üstelik de hafta sonu oturmuş çalışıyorlardı. Sevindim elbette. Çalışkan çocukları kim sevmez? Sonra şöyle bir dolaşıp çıkayım dedim. Şunu gördüm: Meğer daha önce Atatürk Kitaplığı'nda yaşadığım hadise gibiymiş bu çalışkanlık. Bütün masalar dolu ama bir masa hariç hiçbir masada kütüphaneye ait bir kitap yok.

Raflardaki kitaplar ise yerli yerinde duruyor, öğrenciler test çözüyor, ders çalışıyordu.

Yeni Bir Deftere Başlangıç

Kaç zamandır çantamda 2 ayrı defter taşıyordum. İkisi de geçenlerde bitince, bir kenarda sakladığım yeni Aniki defterimi çıkardım. (Daha önce defalarca yazdım, Aniki defterleri memleketimizde üretilen en iyi defterdir, daha iyisini görmedim.)

Bu vesileyle defter üzerine yeniden düşündüm. Bir yerde kalemin önemi kalmıyor. Hatta çok abartılıyor, çok abartıyoruz. Kalem, kâğıt, mürekkep zincirinde yazıya düşkün olduğunu söyleyen çoğu kişinin en zayıf noktaları da bu minvalde kâğıt ve mürekkep oluyor. Bir kaleme yüzlerce lira veren kişi gidip en kötü kâğıda sahip 5-10 liralık ucuz ve kalitesiz bir defter satın alabiliyor. Bir kaleme binlerce lira veren bir başkası da iyi bir mürekkebin neden pahalı olduğunu sorguluyor.

Çok sevdiğim, düşünür ve efsane yazar Rebecca Solnit'in Kaybolma Kılavuzu isimli kitabında geçen bir cümleyi biraz değiştirerek söyleyecek olursak:

“[Defterin] çakılıp kaldığı coğrafya katı bir yer değildir; onu [kalem] ve [mürekkepten] ziyade tıpkı şarkılardaki gibi, anılar ve arzular oluşturur.”


Bizden geriye internet sayfaları veya kalemler değil belki sadece defterler kalacak. Kalemler de konuşur bizimle, ancak bir kalem sınırlı ve yoruma dayalı bilgiler barındırır. Oysa bir defter öyle değildir, daha organik bir bağ kurar zihnimizle.

O da güzel bir defteriniz varsa.

Çünkü biliyorsunuz, yazmayınca unutuluyor.

Bir Kalemin Merkezi Neresidir?

Bir iki cümle not aldım ve dolmalemimi masanın kenarında bıraktım. Ardından kalem bir iki sallandı ve şekilde görüldüğü gibi durdu. Ben de çantamdan fotoğraf makinemi çıkartıp bir de görüntülü not alayım istedim.

Sonra her şeyin bir denge noktası, her şeyin bir merkezi var diye düşündüm.

Kâğıt için ve mürekkep için de öyle değil midir?

Eşyanın ve insanın da bir doygunluk noktası, ağırlık merkezi, hayali geometrik alanların kesiştiği odak noktaları var.

Yazdığımız her şeyin de bir ağırlık noktası var. Meraklı insanların ortak bir özelliklerinden biri de böyle bir şey. Hep belli bir iz bırakarak, belirli bir noktanın çevresinde dönmek, aynı duygunun farklı görünümlerini aramak, yazı yazarken de okurken de kendimize ait merkezi bir alanı kazımak, orada derinleşmek.

İşte, insanlar da böyle, bir kalem gibi kolları boşlukta olsa bile ayakları yerde.

Zihnimizden kâğıda akan düşünceler gibi denge noktasına doğru ilerliyor/dönüyor.