YAZININ ÖYKÜSÜ

Daha önce saatlerle ilgi blogta anlattığım üzere arada sırada Hacopulo pasajındaki "Kitap için" isimli güzel kitabevine gitmeyi alışkanlık haline getirmenin bir faydasını daha gördüm. "Naissance de l'Ecriture/Yazının doğuşu" isimli 1982 basımı (o tarihteki bir sergi vesilesiyle) bol fotoğraflı ancak Fransızca olan bir kitap -aslında bir katalog- buldum. Kitap 384 sayfa ve gayet iyi bir kağıda basılmış ve Eski Mısır ve Mezopotamya coğrafyasında gelişen yazıya ilişkin muhteşem fotoğraflar ve resimler var. Fransızca bilmiyorum ama 'Yazı'nın tarihi gelişimi ve örnekleriyle ile ilgili kitapları hangi dil olursa alıyorum çünkü bu tarz kitaplarda öyle güzel örnekler oluyor ki benzeri Türkçe bir kitap bulmak, görmek neredeyse imkansız.

Türkçe kitap deyince yine halis siyah ve parlak mürekkep peşinde koştuğum bir gün biraz nefes almak için Robinson Crusoe kitabevine uğramıştım. Robinson'da çocuklar için düşünülmüş ve orijinal adı "The story of writing" olan "Yazının Öyküsü" isimli Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları'ndan çıkmış 2009 basımı büyük boy kitabı aldım. Kitap Singapur'da, ingiltere baskısıyla aynı anda basılmış, garip ama gerçek, bu bilgi kitabın arka kapağında yer alıyor.

Neyse Türkiye'de yazının gelişimiyle ilgili fazla kitap yok zaten (ama boyutları küçük de olsa benzer bir kitap var: Yazı, İnsanlığın Belleği, Georges Jean, YKY) 'Yazının Öyküsü'nü çocuklar için yazılmış olsa da aldım. Fakat yanılmışım bu eser yetişkinler için yazılmış kitaplar kadar iyi bir kitapmış meğer, ilk çıktığında almadığıma üzüldüm, neyse geç olsun güç olmasın. :)


Konu kitaplardan açıldığı için devam edelim: İçinde yazı ile ilgili (kimi yerde derinlikli olmayıp fazlasıyla özet bilgi içerse de) sağlam bilgileri havi olan bir başka kitap ise "Kağıdın ve Matbaanın Kültürel Tarihi" isimlidir, Zeki Tez tarafından yazılmış ve 2008 tarihli Doruk yayımcılıktan çıkmış, meraklıların bu kitaba da sahip olması gerekir bence, çünkü kitapta yazının tarihinden matbaacılığa, mürekkepten yazı aletlerine ve oradan hat sanatına kadar envai çeşit bilgi mevcut.

Kitap "Yazı malzemeleri ve kağıt üzerine" isimli ilk bölümün ardından "Yazı aletleri" bölümüyle devam ediyor, arkasından "Mürekkep üzerine", "Ebru üzerine", "Yazının tarihi", "Hat sanatı üzerine" (bu bölümde bir deha olan Şeyh Hamdullah bir kaç cümle ile geçiştirilirken nedense hattat hamid Aytaç'a özel bir bölüm açılmış), "Kitap yazımı üzerine", "Tarihte Matbaacılık", "Kitap ciltleme sanatı üzerine"